Σε αυτό το άρθρο θα δημοσιεύονται οι δράσεις των Σχολείων που αφορούν το πρόγραμμα » Κάθε Σχολείο και μια Ιστορία» που ολοκληρώθηκαν κατά το σχολικό έτος 2014-15.
Αφίσες-κολλάζ κοινής δράσης
Δημοτικό Σχολείο Νεάπολης
Νηπιαγωγείο Καλαμαύκας
Δημοτικό Σχολείο Αρμένων
Νηπιαγωγείο Παραμυθιάς
http://apeirotakia.blogspot.gr/p/blog-page_24.html
Δημοτικό σχολείο Εμπρόσνερου
Δημοτικό Σχολείο Αρμένων
Δράσεις του προγράμματος «Κάθε σχολείο μια ιστορία»
- Φωτογραφικό υλικό της σχολικής ζωής από παλαιότερα χρόνια και σχετική συζήτηση
- Συντονισμός και συμμετοχή στο Δίκτυο Σχολικών Ορέων. Αποτύπωση του παλιού και νέου σχολείου σε κολλάζ. Ανάρτηση των δραστηριοτήτων
- Συνεντεύξεις στα καφενεία του χωριού, με ανθρώπους διαφορετικών γενεών. Ανάπτυξη εντυπώσεων, μετά την επιστροφή μας στην τάξη και συζήτηση εντυπώσεων. Καταγραφή των συνεντεύξεων
Ερωτηματολόγιο συνεντεύξεων
Κτήριο
- Πώς ήταν το σχολείο;
- Πόσες τάξεις ήταν μαζί;
- Πόσες αίθουσες είχε το σχολείο;
- Ερχόταν παιδιά και από άλλα χωριά;
- Είχατε κήπο;
- Τι θέρμανση είχε το σχολείο;
- Πού παίζατε; Και τι παιχνίδια παίζατε;
- Ήταν στολισμένες οι τάξεις;
- Είχατε βρύσες και τουαλέτες;
- Ποιος καθάριζε το σχολείο
Μαθήματα
- Πόσες ώρες κάνατε μάθημα;
- Τι μαθήματα κάνατε;
- Πηγαίνατε τα Σάββατα σχολείο;
- Σταματούσαν κάποια παιδιά το σχολείο και γιατί;
- Πώς ήταν τα βιβλία σας;
- Πώς κουβαλούσατε τα βιβλία σας;
- Τι ώρα σχολούσατε;
- Κάνατε πειράματα;
- Πηγαίνατε εκδρομές;
- Κάνατε χειροτεχνίες;
- Ήταν αυστηροί οι δάσκαλοι;
- Είχατε τους ίδιους δασκάλους όλα τα χρόνια;
- Πόσοι δάσκαλοι υπήρχαν στο σχολείο;
- Τι σχολικά είδη είχατε;
Σχολική ζωή
- Τι τρώγατε; Τι ώρα τρώγατε;
- Πως πηγαίνατε στο σχολείο;
- Τι φορούσαν οι μαθητές;
- Τι φορούσαν οι δάσκαλοι και οι δασκάλες;
- Είχατε ψείρες;
- Αν είχατε τι κάνατε;
- Θυμάστε κάποια αστεία ιστορία;
Καταγραφή από τα παιδιά των στοιχείων από τις συνεντεύξεις.
Στοιχεία για δύο περιόδους :
Η πρώτη από την εποχή της Κατοχής και η δεύτερη είκοσι χρόνια αργότερα..
Απαντήσεις στις ερωτήσεις για το κτήριο του σχολείου
Όσον αφορά το κτήριο, ο κ. Αλέκος , ο οποίος ήταν 7 χρονών στην εποχή της Κατοχής, μας είπε ότι το σχολείο ήταν ένα ερείπιο, κάνανε μάθημα σε μια κάμαρα και είχαν ένα δάσκαλο. Όλες οι τάξεις ήταν μαζί μετά που έφυγαν οι Γερμανοί. Στο σχολείο υπήρχε ένας κήπος τον οποίο φρόντιζαν και τον καλλιεργούσαν τα παιδιά. Μέσα στην αίθουσα είχαν μια σόμπα που την άναβαν τα παιδιά, έφερνε ένα ξύλο κάθε παιδί, για να την ανάψουν. Έπαιζαν στην αυλή παιχνίδια αυτοσχέδια και κυρίως ένα παιχνίδι που ονομαζόταν «γουρούν».
Οι τάξεις ήταν στολισμένες από τις κατασκευές που έφτιαχναν τα παιδιά. Στην αυλή δεν υπήρχαν βρύσες και το νερό του κουβαλούσαν από τα πηγάδια. Αντίθετα είχαν τουαλέτες που τις καθάριζαν τα ίδια τα παιδιά. Και τέλος μας είπε ότι εκείνα τα χρόνια το σχολείο είχε παιδιά μόνο από τους Αρμένους και όχι από άλλα χωριά όπως συμβαίνει σήμερα. Κι αυτό γιατί τότε κάθε χωριό είχε το δικό του σχολείο και βέβαια δεν υπήρχαν και τα μεταφορικά μέσα.Ο κ. Γιώργος μας είπε ότι το σχολείο είχε δύο αίθουσες. Υπήρχαν δύο δάσκαλοι και οι τάξεις ήταν μοιρασμένες. Είχαν ένα κήπο και τον φρόντιζαν τα παιδιά. Το σχολείο είχε μια σόμπα και την άναβαν και εκείνη την εποχή τα παιδιά φέρνοντας ξύλα τα ίδια από το σπίτι τους. Παίζανε στην αυλή της εκκλησίας, κυρίως ποδόσφαιρο. Οι τάξεις ήταν στολισμένες με κατασκευές των παιδιών. Είχαν όμως βρύσες και τουαλέτες, τις οποίες πάλι καθάριζαν τα παιδιά. Αλλά και σ’ αυτή την εποχή δεν ερχόταν μαθητές από άλλα χωριά. Αυτό έγινε πολύ αργότερα το 1999.
Απαντήσεις στις ερωτήσεις για τα μαθήματα
Όσον αφορά την κατηγορία των μαθημάτων οι δύο εποχές ταυτίζονται στα περισσότερα. Στο σχολείο πήγαιναν το πρωί και το απόγευμα, γιατί ήταν πολλά παιδιά, περίπου 120. Πήγαιναν και τα Σάββατα. Τα μαθήματα ήταν έκθεση, χειροτεχνία, μαθηματικά και ένα μάθημα ήταν επίσης η κηπουρική.
Μας είπε ο κ. Αλέκος ότι αρκετά παιδιά σταματούσαν το σχολείο στην Τρίτη ή στην Τετάρτη, γιατί πήγαιναν να δουλέψουν, επειδή δεν είχαν φαγητό να φάνε και έπρεπε να δουλέψουν , για να βοηθήσουν την οικογένειά τους. Αυτό δε συνέβαινε αργότερα..
Πήγαιναν εκδρομές στο χωριό. Σχολούσανε το μεσημέρι. Κάνανε χειροτεχνίες συχνά, οι δάσκαλοι όμως ήταν συνέχεια αυστηροί και πολύ μάλιστα. Οι δάσκαλοι δεν ήταν πάντα οι ίδιο, αλλά άλλαζαν. Την εποχή του κ. Αλέκου ήταν ένας δάσκαλος για όλες τις τάξεις και στην εποχή του κ. Γιώργου ήταν δύο με τις τάξεις μοιρασμένες.
Απαντήσεις στις ερωτήσεις για τη σχολική ζωή
Στην Τρίτη κατηγορία οι δύο εποχές και εδώ συμφωνούν στα περισσότερα..
Μας είπαν ότι στην παλιά εποχή του 1940 στο σχολείο δεν είχανε συσσίτια και τα παιδιά το μεσημέρι πήγαιναν σπίτι και έτρωγαν ό,τι έβρισκαν… και το απόγευμα ξαναπήγαιναν σχολείο, εκτός Τετάρτη και Σάββατο. Την Κυριακή τα παιδιά δεν πήγαιναν σχολείο.
Αντίθετα την εποχή του 1960 στο σχολείο υπήρχαν συσσίτια και το πρωί προσφέρανε στα παιδιά γάλα και το μεσημέρι έτρωγαν κανονικό φαγητό, μαγειρεμένο, διάφορα φαγητά όχι κάθε μέρα το ίδιο. Είχαν μαγείρισσα που μαγείρευε, ήταν μια γυναίκα του χωριού που τώρα δε ζει. Αν κάποια μέρα δεν μπορούσε να πάει η μαγείρισσα, τότε πήγαινε κάποια άλλη μαμά να κάνει τη δουλειά της .
Την εποχή του 1940 τα παιδιά πήγαιναν στο σχολειό φορώντας ό, τι ρούχα είχαν, και φυσικά ξυπόλητα, γιατί δεν είχαν παπούτσια.
Αντίθετα στην εποχή του 1960 , φορούσαν ποδιά.
Οι δασκάλες έπρεπε να φοράνε μακριά φούστα και τα μαλλιά να τα έχουν κότσο ή πιασμένα, και οι δάσκαλοι φορούσαν κουστούμι.
Επίσης μας είπαν ότι στον πόλεμο τα παιδιά είχαν πολλές ψείρες αλλά κοριούς. Οι ψείρες αυτές έπιαναν τα ρούχα και οι μαμάδες έβραζαν νερό και έβαζαν τα ρούχα για να κάψουν τις ψείρες. Τα κεφάλια των κοριτσιών τα σαπούνιζαν με πράσινο σαπούνι και τα χτένιζαν με ψειρόχτενο. Αντίθετα τα αγόρια τα ξύριζαν.
.
- Προβολή ταινιών με θέμα, τα σχολικά χρόνια σε παλιότερες εποχές. Ταινίες όπως ο «Ο ψύλλος», «το καναρινί ποδήλατα», αλλά και αποσπάσματα από τις ταινίες «χτυποκάρδια στα θρανία», το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο», « Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά», « Ο λουστράκος», « Στο δάσκαλό μας με αγάπη», «Μάθε παιδί μου γράμματα», και «Ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά». Συζήτηση στην τάξη, σύγκριση μεταξύ των σχολικών συνθηκών παλαιότερα και σήμερα
- Ακρόαση τραγουδιών με θέμα το σχολείο
- Ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων που αναφέρονται στη σχολική ζωή τα παλαιότερα χρόνια και σχετική συζήτηση
- Επίσκεψη στο Σχολικό Μουσείο Αμνάτου Ρεθύμνης
.Συλλογή μαντινάδων από γονείς , παππούδες, γιαγιάδες , από έντυπο υλικό και από το διαδίκτυο. Σύνθεση ποιημάτων από τα παιδιά Στου Ψηλορείτη την κορφή θα χτίσω ένα σχολείο Να μπαινοβγαίνει ο δάσκαλος με το χρυσό βιβλίο. Πολλές πίκρες έχει το σχολειό, μα έχει και μια χάρη, όποιος δεν πάει στο σχολειό δε νιώθει παλικάρι. Τα βήματά μου τα μετρώ πηγαίνω στο σχολείο, και τρέχω κι ανυπομονώ να κάτσω στο θρανίο. Το δρόμο μου προς το σχολειό ποτέ δε θα ξεχάσω να πα να μάθω γράμματα το μέλλον μου να φτιάξω. Την εμπειρία του σχολειού όλος ο κόσμος έχει, όποιο ρωτήσεις θα σου πει χώρια του δεν αντέχει. Κάθε σχολείο ένας σταθμός σ’ όλη την ιστορία, κράτησε και κρατώ ψηλά, ήθη λαούς, ιδανικά και την ελευθερία. Άριστος ήμουνα στο σχολειό και με έκανες ντουβάρι και μίσησα τα γράμματα για τη δικιά σου χάρη. Ανύψωσε την κόλλα σου να δω κι εγώ τι γράφεις μια σειρά μόνο να δω και την ευχή μου να ΄χεις. Έφταιγε ο δάσκαλος που έστεκε από πάνω και δυο σειρές αντιγραφή δεν μ’ άφησε να κάνω. Θα χαιρετήσω το σχολειό να πάω στο μιτάτο να αρμέγω, να τυροκομώ το γάλα των προβάτων. Αγάπη αν μάθεις τι θα πει μικρή μου στο σχολείο τότε θα νιώσεις φεύγοντας πως έχασες το πλοίο. Τα όρη βγάζουν πρόβατα και το κρασί μπεκρήδες και το σχολειό γραμματικούς κι η Κρήτη μερακλήδες. Πράξεις στα μαθηματικά να κάνω δε με παίρνει όσο και να το προσπαθώ στο τέλος κάτι γέρνει. Στα εννιάρια και στα άριστα δίνουμε σημασία λες και εμείς δεν έχουμε προσωπική αξία. Τρία είναι τα μαθήματα που έχουν δυσκολία η φυσική, η άλγεβρα και η γεωμετρία. Συλλογή ποιημάτων των παλιών σχολικών χρόνων, σύγχρονα ποιήματα αλλά και αυτοσχέδια…
Ποίημα 1ο Κάθε μέρα στο σχολείο τις ημέρες μου περνώ Τα μαθήματα προσέχω και δεν χάνω τον καιρό. Μου αρέσει να μαθαίνω ποιήματα και ιστορίες Και σε χώρες που δεν είδα να πηγαίνω με σελίδες Αγαπώ τον δάσκαλό μου και τον έχω οδηγό μες της γνώσης το ποτάμι για να μην ποτέ χαθώ. Τα βιβλία μου διαβάζω και ποτέ δεν αμελώ να κοιτώ το πρόγραμμά μου και να είμαι τακτικό. Είναι ο δρόμος μου μεγάλος, δύσκολος, κουραστικός, μα το κέρδος για το πνεύμα ένα θείος θησαυρός. Γιατί όποιος μελετάει ξέρει πάντα πιο πολλά και μες τη ζωή βαδίζει σίγουρα και σταθερά. Ποίημα 2 Να ΄μαστε και πάλι μαζεμένοι σαν τα χαρούμενα πουλιά μες το σχολείο μας που προσμένει σαν στοργική, ζεστή φωλιά. Καινούριος χρόνος τώρα αρχίζει λάμπει όλη η τάξη και γελά, βιβλία καινούρια μας χαρίζει, ξανά η δασκάλα μας πολλά. Θεέ μου και φέτος φώτιζέ μας στα γράμματα στην προκοπή, χαρά και υγεία χάρισέ μας κι οδήγα μας στην αρετή. |